Gospodarka narodowa

Całą działalność gospodarczą prowadzoną w danym państwie oraz jego wszelkie zasoby określa się mianem gospodarki narodowej. Dzieli się ją na trzy główne sektory.

1. Rolniczy – obejmujący rolnictwo, rybołówstwo i leśnictwo;
2. Przemysłowy – w skład którego zaliczamy przemysł wydobywczy (górnictwo – zajmujące się pozyskiwaniem surowców mineralnych) i przemysł przetwórczy (przerabiający surowce mineralne i rolne) oraz budownictwo;
3. Sektor trzeci usługi dzieli się na:

• usługi proste/infrastrukturalne – transport, łączność, gospodarkę komunalną i mieszkaniową oraz handel.
• usługi zaawansowane –  finanse, ubezpieczenia, marketing i reklamę oraz obrót nieruchomościami.
• usługi dla ludności, często realizowane przez sektor publiczny  – ochrona zdrowia, opieka społeczna, edukacja, badania naukowe, turystyka i rekreacja, administracja państwowa, wymiar sprawiedliwości, policja i wojsko.

Gospodarka narodowa to całokształt działalności gospodarczej prowadzonej na terenie danego kraju. W wyniku tej działalności powstają różnorodne dobra materialne i niematerialne. Dwa główne działy gospodarki narodowej – rolnictwo i przemysł – wytwarzają dobra materialne, tzn. konkretne produkty. W trzecim sektorze – usługi – nie wytwarza się żadnych przedmiotów materialnych.  Usługi obejmują nieprodukcyjną działalność człowieka, mają na celu zaspokojenie potrzeb innych ludzi.  Mówimy, że usługi to świadczenia jednych osób na rzecz innych. Katalog usług jest bardzo szeroki, a ich różnorodność rośnie wraz ze wzrostem gospodarczym i bogaceniem się mieszkańców.

Do celów administracyjnych, podatkowych i statystycznych przyjęło się stosować szczegółowe klasyfikacje obejmujące wszystkie rodzaje prowadzonej działalności. W ramach tych trzech podstawowych sektorów na podstawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) wyróżniamy sekcje, działy, grupy. Liczba tych specjalistycznych podmiotów sukcesywnie się zwiększa i jest to związane z coraz dalej idącą specjalizacją poszczególnych gałęzi gospodarki.

Polska Klasyfikacja Działalności (PKD) – umownie przyjęty, usystematyzowany podział działalności społeczno-gospodarczej, jakie realizują jednostki (podmioty gospodarcze). PKD ustala symbole, nazwy  sekcji i podsekcji, działów, grup, klas oraz podklas – Podział gospodarki według PKD 2007;

PKD wykorzystywana jest do:

• klasyfikowania podmiotów gospodarczych dla potrzeb krajowego urzędowego rejestru podmiotów gospodarki narodowej REGON – według rodzaju prowadzonej przez nie działalności,
• przedstawiania struktury gospodarki narodowej z punktu widzenia społecznego podziału pracy,
• zestawiania dla potrzeb ekonomicznej analizy rozwoju gospodarczego,
• opracowywania bilansów gospodarki narodowej, w tym zintegrowanych rachunków narodowych,
• sporządzania porównań międzynarodowych,
• zestawiania informacji statystycznych, odpowiednio porównywalnych z innymi krajami.

Wskaźniki wzrostu gospodarczego kraju – zespół odpowiednio przygotowanych i przetworzonych danych statystycznych przedstawiających pewne wycinki życia gospodarczego kraju.

Wiele wskaźników pozwala na syntetyczną ocenę poziomu rozwoju gospodarczego kraju. Generalnie na podstawie poziomu PKB per capita wyróżnia się kraje G8, tak zwane rynki wschodzące oraz kraje Trzeciego, czy nawet Czwartego, Świata. [Wskaźniki wzrostu gospodarczego kraju, Wikipedia]

Realny wzrost produktu krajowego brutto Polski w 2017 roku wyniósł 4,6 % – wynika ze wstępnych szacunków Głównego Urzędu Statystycznego. Ostatni raz polska gospodarka osiągnęła tak wysokie tempo wzrostu w czasie inwestycyjnego boomu w roku 2011.

Pobyt krajowy wzrósł 0 4,6 %;

• spożycie ogółem zwiększyło się  o 4,2 % (w tym spożycie w sektorze gospodarstw domowych wzrosło o 4,8 %);
• akumulacja brutto była wyższa niż przed rokiem o 6,4 % (w tym nakłady brutto na środki trwałe wzrosły o 5,4 %);
• Wstępnie ocenia się, że eksport netto nieznacznie pozytywnie oddziaływał na tempo wzrostu gospodarczego.

• Wartość dodana brutto w gospodarce narodowej w 2017 r. była o 4,3% wyższa niż w 2016 r.
• Wartość dodana brutto w przemyśle w 2017 r. wzrosła o 6,2% w porównaniu z 2016 r.
• Wartość dodana brutto w budownictwie w 2017 r. w porównaniu z rokiem 2016 wzrosła o 11,5%.
• Wartość dodana brutto w handlu i naprawach w 2017 r. w porównaniu z rokiem poprzednim wzrosła o 6,1%.
• Wartość dodana brutto w transporcie i gospodarce magazynowej w 2017 r. w porównaniu z rokiem poprzednim wzrosła o 10,9%.

[Źrodło: Główny Urząd Statystyczny – 30.01.2018 r.]

PKB realny na mieszkańca mierzony za pomocą USD, inflacja skorygowana według cen z 2011 r.

Dostęp do energii jest kluczowym filarem dobrobytu człowieka, rozwoju gospodarczego i zmniejszania ubóstwa. Zapewnienie każdemu wystarczającego dostępu jest stałym i palącym wyzwaniem dla globalnego rozwoju.

Jednak nasze systemy energetyczne mają również istotny wpływ na środowisko. Historyczne i obecne systemy energetyczne są zdominowane przez paliwa kopalne (węgiel, ropa naftowa i gaz), które produkują dwutlenek węgla (CO ₂ ) i inne gazy cieplarniane – są podstawową siła napędową globalnych zmian klimatu. Jeśli mamy sprostać naszym globalnym celom klimatycznym i uniknąć niebezpiecznych zmian klimatycznych, świat potrzebuje znaczącego i skoordynowanego przejścia w swoich źródłach energii. Równoważenie wyzwania między rozwojem a środowiskiem zapewnia nam ostateczny cel, jakim jest zapewnienie wszystkim dostępu do wystarczającej ilości energii odnawialnej, aby utrzymać wysoki standard życia. [Źródło:  Our World in Data], [Energy Production & Changing Energy Sources]

Energochłonność gospodarek Energochłonność produkcji, mierzona w kilowatogodzinach na rok międzynarodowy-$ produktu krajowego brutto (kWh na rok 2011 int-PKB).

Zużycie energii na mieszkańca. Średnie roczne zużycie energii na mieszkańca mierzone jest w kilowatogodzinach na osobę rocznie.

Wskaźnik produkcji – górnictwo – wydobywanie; produkcja energii,

Przydatne linki:

• Encyklopedia Zarządzania – Gospodarka narodowa;
• Blog Michał Stopka Inwestor Profesjonalny;
• Blog Bartłomiej Stempel – Warsztat Analityka;
•  Główny Urząd Statystyczny;